1. Tội mua bán người dưới 16 tuổi là gì?
Tại Điều 4 Thông tư liên tịch số 01/2013/TTLT- TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP-BTP hướng dẫn việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người có hành vi mua bán người; mua bán, đánh tráo hoặc chiếm đoạt trẻ em, có giải thích từ ngữ về hành vi mua bán trẻ em như sau:
“Mua bán trẻ em” là hành vi dùng tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác để trao đổi trẻ em (người dưới 16 tuổi) như một loại hàng hóa; cụ thể là một trong các hành vi sau đây:
– Bán trẻ em cho người khác, không phụ thuộc vào mục đích của người mua;
– Mua trẻ em để bán lại cho người khác, không phân biệt bán lại cho ai và mục đích của người mua sau này như thế nào;
– Dùng trẻ em làm phương tiện để trao đổi, thanh toán;
– Mua trẻ em để bóc lột, cưỡng bức lao động hoặc vì mục đích trái pháp luật khác.”
2. Những hành vi được xác định là hành vi mua bán người dưới 16 tuổi.
Căn cứ khoản 2 Điều 2 Nghị Quyết 02/2019/NQ-HĐTP quy định về các hành vi mua bán người dưới 16 tuổi, theo đó mua bán người dưới 16 tuổi là thực hiện một trong các hành vi sau đây:
– Chuyển giao người dưới 16 tuổi để nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác, trừ trường hợp vì mục đích nhân đạo;
– Tiếp nhận người dưới 16 tuổi để giao tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác, trừ trường hợp vì mục đích nhân đạo;
– Chuyển giao người dưới 16 tuổi để bóc lột tình dục, cưỡng bức lao động, lấy bộ phận cơ thể hoặc vì mục đích vô nhân đạo khác;
– Tiếp nhận người dưới 16 tuổi để bóc lột tình dục, cưỡng bức lao động, lấy bộ phận cơ thể hoặc vì mục đích vô nhân đạo khác;
– Tuyển mộ, vận chuyển, chứa chấp người dưới 16 tuổi để nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác, trừ trường hợp vì mục đích nhân đạo và để bóc lột tình dục, cưỡng bức lao động, lấy bộ phận cơ thể hoặc vì mục đích vô nhân đạo khác.
3. Xử lý hành vi mua bán người dưới 16 tuổi.
Căn cứ Điều 151 Bộ Luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về tội mua bán người dưới 16 tuổi, theo đó các khung hình phạt được quy định như sau:
– Khung hình phạt cơ bản: Phạt tù từ 07 năm đến 12 năm. Tại khoản 1, Điều 151 BLHS 2015 quy định: người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm:
+ Chuyển giao hoặc tiếp nhận người dưới 16 tuổi để giao, nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác, trừ trường hợp vì mục đích nhân đạo;
+ Chuyển giao hoặc tiếp nhận người dưới 16 tuổi để bóc lột tình dục, cưỡng bức lao động, lấy bộ phận cơ thể hoặc vì mục đích vô nhân đạo khác;
+ Tuyển mộ, vận chuyển, chứa chấp người dưới 16 tuổi để thực hiện hành vi quy định tại điểm a hoặc điểm b khoản này.
– Khung hình phạt tăng nặng thứ nhất: Phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, quy định tại khoản 2, Điều 151 BLHS 2015. Theo đó, Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:
+ Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
+ Lợi dụng hoạt động cho, nhận con nuôi để phạm tội;
+ Đối với từ 02 người đến 05 người;
+ Đối với người mà mình có trách nhiệm chăm sóc, nuôi dưỡng;
+ Đưa nạn nhân ra khỏi biên giới của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
+ Phạm tội 02 lần trở lên;
+ Vì động cơ đê hèn;
+ Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%, nếu không thuộc trường hợp quy định tại điểm d khoản 3 Điều này.
– Khung hình phạt tăng nặng thứ hai: Phạt tù từ 18 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân (khoản 3, Điều 151 BLHS 2015). Theo đó, Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 18 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:
+ Có tổ chức;
+ Có tính chất chuyên nghiệp;
+ Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
+ Đã lấy bộ phận cơ thể của nạn nhân;
+ Làm nạn nhân chết hoặc tự sát;
+ Đối với 06 người trở lên;
+ Tái phạm nguy hiểm.
