Theo quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, những người hưởng di sản thừa kế được chia thành 3 nhóm sau đây:
– Hàng thừa kế thứ nhất: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, con đẻ, con nuôi;
– Hàng thừa kế thứ hai: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh chị em ruột, cháu ruột gọi người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
– Hàng thừa kế thứ ba: cụ nội, cụ ngoại, bác, chú, cậu, cô, dì ruột, cháu ruột gọi người chết là bác, chú, cậu, cô, dì, ruột, chắt ruột gọi người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Theo đó, trong số những người thừa kế theo pháp luật nêu trên không có trường hợp con riêng được hưởng thừa kế theo pháp luật mà chỉ có con đẻ hoặc con nuôi (con nuôi hợp pháp) là những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất được hưởng thừa kế bố, mẹ.
Như vậy, con riêng không thuộc trường hợp được hưởng di sản thừa kế.
Tuy nhiên, con riêng có thể được hưởng thừa kế từ cha dượng/mẹ kế trong các trường hợp sau:
Trường hợp 1: Cha dượng, mẹ kế để lại di chúc cho con riêng
Lập di chúc là quyền của con người đã được pháp luật ghi nhận nhằm định đoạt tài sản của mình theo quy định tại Điều 625 Bộ luật dân sự 2015. Bởi quyền để lại tài sản sau khi chết là quyền của người để lại di sản. Do đó, khi để lại di sản thừa kế, người lập di chúc để tài sản của mình cho con riêng thì người con riêng được quyền hưởng thừa kế. Di chúc phải hợp pháp theo quy định của pháp luật.
Trường hợp 2: Khi con riêng và cha dượng, mẹ kế có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng như cha con, mẹ con
Giữa con riêng với cha dượng/mẹ kế không có quan hệ huyết thống nên về nguyên tắc thì họ không phải là người thừa kế theo pháp luật của nhau. Tuy nhiên, nếu giữa họ có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng lẫn nhau thì được xác định tương tự như cha, mẹ nuôi với con nuôi và vì thế họ sẽ là người thừa kế ở hàng thứ nhất của nhau nhưng không đương nhiên mang tính hai chiều như quan hệ thừa kế giữa cha, mẹ nuôi, con nuôi.
Theo Điều 654 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về quan hệ thừa kế giữa con riêng và bố dượng, mẹ kế. Theo đó, con riêng và cha dượng, mẹ kế nếu có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng như cha con, mẹ con thì được thừa kế di sản của nhau và được thừa kế thế vị được quy định tại Điều 652 Bộ luật Dân sự 2015.
