Hiện nay, pháp luật chưa có quy định cụ thể về khái niệm của hồi môn, tuy nhiên dựa vào cách hiểu thông dụng nhất chúng ta có thể hiểu: Của hồi môn là cụm từ mang ý nghĩa chỉ về món quà mà con gái sẽ được ba mẹ tặng khi lập gia đình, kỷ niệm ngày rời xa vòng tay yêu thương của ba mẹ.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014: “Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung”.
Trong khi đó, khoản 1 Điều 43 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định: “Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định tại các điều 38, 39 và 40 của Luật này; tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu của vợ, chồng và tài sản khác mà theo quy định của pháp luật thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng”.
Như vậy có thể hiểu tùy từng trường hợp mà của hồi môn có thể là tài sản chung hoặc tài sản riêng.
Một là, khi của hồi môn được cha mẹ trao trước khi vợ, chồng đăng ký kết hôn hoặc sau khi vợ, chồng đăng ký kết hôn nhưng được cha mẹ thể hiện ý chí trao riêng thì đây là tài sản riêng của vợ, chồng.
Hai là, khi của hồi môn được cha mẹ trao sau khi vợ, chồng đăng ký kết hôn hoặc được trao trước khi đăng ký kết hôn mà cha mẹ thể hiện ý chí cùng trao cho cả hai vợ chồng và cả hai bên thống nhất sáp nhập vào tài sản chung thì đây là tài sản chung của vợ chồng.
Hiện nay, pháp luật hôn nhân và gia đình không quy định rõ của hồi môn là tài sản chung hay riêng mà phụ thuộc vào thời điểm được trao của hồi môn, ý chí của các bên. Cần lưu ý: Khi có tranh chấp về tài sản khi ly hôn giữa vợ và chồng thì tùy vào chứng cứ các bên giao nộp mà tòa án sẽ xác định đây là tài sản riêng hay chung của vợ chồng.
