Quản lý cư trú bằng mã số định danh có ưu điểm gì?

Điểm mới nổi bật nhất của Luật Cư trú năm 2020 là thay đổi phương thức quản lý cư trú theo hướng ứng dụng khoa học, công nghệ. Theo đó, kể từ thời điểm Luật Cư trú có hiệu lực (01/7/2021), việc quản lý cư trú của công dân sẽ được chuyển từ thủ công, truyền thống thông qua sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy sang quản lý bằng số hóa, cụ thể là quản lý bằng việc sử dụng mã số định danh cá nhân để truy cập, cập nhật, điều chỉnh trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư chạy trên mạng internet.

Mặc dù vẫn còn những băn khoăn trong việc quản lý cư trú từ thủ công sang quản lý bằng điện tử theo Luật Cư trú mới, song việc ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực này là tất yếu và cần thiết. Phương thức quản lý cư trú bằng số định danh cá nhân là một phương thức quản lý tiên tiến và hiện đại được nhiều quốc gia trên thế giới sử dụng. Phương thức này là một sự thay đổi mạnh mẽ và có tính chất đột phá trong quản lý dân cư cũng như quản lý cư trú.

Việc thay đổi phương thức quản lý cư trú mới sẽ mang lại những lợi ích thiết thực cho người dân, có thể kể đến như:

Đơn giản hóa các thủ tục hành chính, giảm các giấy tờ công dân cũng như giảm các chi phí mà người dân hiện nay đang phải chi trả.

Các quy định của Luật Cư trú trước đây về điều kiện, thủ tục đăng ký cư trú đã tạo cơ sở pháp lý cho công dân thực hiện quyền tự do cư trú, lựa chọn nơi cư trú. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, việc quản lý và thực hiện các thủ tục thông qua Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú giấy còn mang tính thủ công, rườm rà, chưa đáp ứng yêu cầu cải cách thủ tục hành chính.

Theo phương thức quản lý mới, khi các cơ sở dữ liệu quốc gia về cư trú cũng như là cơ sở dữ liệu về dân cư được hoàn thành và đi vào hoạt động thì người dân sẽ không cần phải mang các loại giấy tờ nêu trên; không phải công chứng và chứng thực các loại giấy tờ này; mà chỉ cần có thẻ căn cước công dân hoặc cung cấp mã số định danh cá nhân cho cơ quan chức năng để thực hiện thủ tục hành chính.

Phương thức quản lý bằng việc sử dụng mã số định danh cá nhân sẽ bảo đảm chủ trương đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm giấy tờ công dân, giảm những chi phí mà hiện nay người dân, doanh nghiệp đang phải chi trả trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính.

Việc giao dịch giữa người dân và Nhà nước cũng sẽ được thực hiện một cách nhanh chóng, chính xác, hiệu quả và giảm chi phí. Bên cạnh đó, còn góp phần bảo đảm quản lý công dân chặt chẽ, thực chất, khắc phục nhiều bất cập trong quản lý dân cư ở nước ta hiện nay.

Quản lý cư trú thông qua mã số định danh cá nhân sẽ tăng cường tính công khai, minh bạch thông tin, góp phần kết nối và chia sẻ thông tin về dân cư giữa các ngành, các lĩnh vực của đời sống xã hội, góp phần thúc đẩy kinh tế xã hội của đất nước.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý dân cư tạo cho việc kết nối thông tin giữa các ngành, lĩnh vực trong việc quản lý dân cư được thuận lợi hơn rất nhiều so với việc quản lý bằng phương thức thủ công. Đồng thời, bảo đảm được sự đồng bộ, thống nhất thông tin liên quan đến công dân trong các lĩnh vực quản lý của các bộ, ngành theo hướng thông tin của công dân sẽ được cập nhật, khai thác trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Luật Cư trú năm 2020 sẽ chính thức có hiệu lực kể từ 01/7/2021.